همه اطلاع نامه ها

2. کپسول‌های اینتنسو (Intenso): همانطور که از نام این گروه مشخص است این کپسول‌ها دارای اینتنسیتی و غلظت بالایی هستند و در نتیجه مورد علاقه گروه خاصی قرار می‌گیرند. با توجه به غلظت بالایشان این کپسول‌های قهوه، طعم تلخی دارند و شامل 5 نوع کپسول زیر می شوند. 1-2 کپسول کازار (Kazaar): این کپسول حاوی روبوستای برزیل و عربیکای روست شده از آمریکای جنوبی است و طعم تند و غلیظ روبوستا را تعدیل می‌کند. اینتنسیتی: 12 از 12 حجم تولیدی کپسول: 25 تا 40 میلی‌لیتر خاستگاه: عربیکای برزیل و روبوستای آمریکای جنوبی درجه روست: هر یک از قهوه‌های این کپسول به طور جدا روست شده‌اند. عربیکا روست بالا و روبوستا روست ملایمی دارد. رایحه: رایحه فلفلی تعدیل شده با استفاده از بافت کرم مانند 2-2 کپسول دارکان (Darkhan): این کپسول حاوی ترکیبی از عربیکای آمریکای لاتین و آسیاست؛ روست بالایی دارد و طعم غلیظ و رایحه تند کاکائویی آن با نوعی تلخی ملایمی همراه شده است. اینتنسیتی: 11 از 12 حجم تولیدی کپسول: 25 تا 40 میلی‌لیتر خاستگاه: عربیکای آمریکای لاتین و آسیا درجه روست: روست بالا رایحه: کاکائو تلخ و غلات 3-2 کپسول ریسترتو (Ristretto): قهوه‌ای غلیظ با طعمی قوی و ترکیبی از عربیکای آمریکای جنوبی و آفریقای شرقی. مقدار کمی هم روبوستا برای تلطیف طعم و غلظت به این گروه اضافه شده است. اینتنسیتی: 10 از 12 حجم تولیدی کپسول: 25 تا 40 میلی‌لیتر خاستگاه: عربیکای آمریکای جنوبی و آفریقای شرقی و روبوستا درجه روست: روست بالا رایحه: ترکیب شکلات و رایحه میوه‌های تلخ و ترش 4-2 کپسول آرپجیو (Arpeggio): این کپسول حاوی بهترین عربیکاهای آمریکای مرکزی و جنوبی است که رایحه کاکائویی دلنشینی دارد. اینتنسیتی: 9 از 12 حجم تولیدی کپسول: 25 تا 40 میلی‌لیتر خاستگاه: ترکیبی از بهترین عربیکاهای آمریکای مرکزی و جنوبی درجه روست: روست بالا رایحه: ترکیب شکلات و رایحه چوب 5-2 کپسول روما (Roma): کپسول روما حاوی ترکیبی از بهترین عربیکای آمریکای مرکزی و جنوبی است و مقداری روبوستا هم برای معطر کردن به آن اضافه شده. کپسول روما برای کسانی مناسب است که به دنبال طعمی متعادل و ملایم از اسپرسو هستند. اینتنسیتی: 8 از 12 حجم تولیدی کپسول: 25 تا 40 میلی‌لیتر خاستگاه: ترکیبی از بهترین عربیکاهای آمریکای مرکزی و جنوبی درجه روست: روست بالا رایحه: رایحه چوب

1. کپسول‌های اسپرسو: این دسته از کپسول‌های نسپرسو برای تهیه اسپرسو مناسب هستند و به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و متداول‌ترین قهوه‌های مورد استفاده شناخته شده اند. کپسول‌های اسپرسو خود شامل 4 نوع کپسول می‌باشند: 1-1 کپسول لیوانتو (Livanto): این کپسول حاوی قهوه عربیکای با روست متوسط از آمریکای جنوبی و مرکزی است و طعمی مطبوع، متعادل و رایحه‌ای کاراملی دارد. اینتنسیتی: 6 از 12 حجم تولیدی کپسول: 40 میلی‌لیتر خاستگاه: عربیکای کاستاریکا و کلمبیا درجه روست: روست متوسط رایحه: ترکیبی از رایحه غلاتی مانند گندم و جو و کارامل 2-1 کپسول کاپریسیو (Capriccio): این کپسول ترکیبی از بهترین عربیکا و روبوستای آمریکای مرکزی و جنوبی با ترش‌مزگی ملایم و دلنشینی است. اینتنسیتی: 5 از 12 حجم تولیدی کپسول: 40 میلی‌لیتر خاستگاه: عربیکای آمریکای جنوبی، به ویژه برزیل و روبوستای آمریکایی درجه روست: روست ملایم رایحه: غلات 3-1 کپسول ولوتو (Volluto): این کپسول حاوی عربیکای خالص آمریکای جنوبی با طعمِ بیسکوئیت و میوه‌ای ملایم است. اینتنسیتی: 4 از 12 حجم تولیدی کپسول: 40 میلی‌لیتر خاستگاه: عربیکای برزیل و کلمبیا درجه روست: روست ملایم رایحه: ترکیبی از رایحه بیسکوییت شیرین و رایحه میوه 4-1 کپسول کوزی (Cosi): این کپسول حاوی ترکیبی از عربیکای خالص آفریقای شرقی و آمریکای مرکزی و جنوبی است و رایحه‌ای از غلات و میوه دارد. اینتنسیتی: 6 از 12 حجم تولیدی کپسول: 40 میلی‌لیتر خاستگاه: عربیکای کاستاریکا و کلمبیا درجه روست: روست ملایم رایحه: ترکیبی از رایحه غلاتی مانند گندم و جو و کارامل

امروزه استفاده از کپسول‌های قهوه هم به دلیل کیفیت بالای قهوه؛ هم به این دلیل که به مصرف کننده این امکان را می دهد تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن و تنها با فشار دادن یک دکمه قهوه‌ای لذیذ و خوشمزه داشته باشد؛ بسیار رایج شده است. اولین کپسول های قهوه توسط شرکت نسپرسو، که زیرمجموعه‌ای از شرکت سوییسی نستله است وارد بازار شد. کپسول‌های نسپرسو دارای طعم‌ها و رایحه‌های مختلفی هستند و احتمال اینکه خریدار به دلیل تنوع محصولات دچار سردرگمی شود، وجود دارد. کپسول‌های قهوه نسپرسو دارای 24 طعم و رایحه متفاوت هستند و به طور کلی به 7 دسته تقسیم می شود که در زیر به معرفی هر کدام پرداخته و توضیح کوتاهی در مورد هر گروه ارائه خواهیم کرد. لازم به ذکر است که بعضی از این گروه ها خود به چندین زیرگروه تقسیم می شوند. 1. کپسول‌های اسپرسو (Espresso) 2. کپسول‌های اینتنسو (Intenso) 3. کپسول‌های بدون کافئین (Decaffeinato) 4 کپسول‌های لونگو (Lungo) 5. کپسول‌های تک خاستگاه (Pure Origin) 6. کپسول‌های طعم‌دار (Variations) 7. کپسول‌های نسخه محدود (Limited Edition)

آفات گیاه قهوه : بیش از 900 گونه از حشرات موذی و آفات محصول قهوه در جهان ثبت و شناسایی شده است، که از این میان بیش از یک سوم آن حشرات بالدار و بیشتر از یک چهارم آن لارو و بندپایان هستند. همچنین حدودأ 20 گونه کرمک، 9 نوع کرم ریز و تعدادی حلزون با صدف و بی صدف از آفات گیاه قهوه به شمار می روند. گاهی پرندگان و جوندگان نیز دانه های قهوه را می خورند اما خسارت وارد آمده از سوی آنها از جانوران بی مهره کمتر است. معمولأ نژاد قهوه عربیکا به زیان ناشی از بی مهره گان آسیب پذیرتر است. هر قسمت از گیاه مورد حمله جانوران متفاوتی قرار می گیرد. کرمک به ریشه ها و حشرات سوراخ کننده به ساقه و نواحی چوبی زیان زده و شکاف ایجاد می کنند. بیش از 100 نوع کرم لارو، کرم درخت و بید و پروانه به برگها حمله می کنند. معمولأ برای دفع آفات از آفت کش های شیمیایی یا شیوه های ارگانیک استفاده می شود.

اطلاعات عمومی درخت قهوه ( نگهداری مزرعه قهوه ) : نیاز برخی گونه های گیاه قهوه به نور مستقیم خورشید و با توسعه مزارع در کشورهای مختلف به دلیل کمبود زمین مناسب مقدار زیادی از جنگل ها تخریب گردید که این باعث تخریب زیستگاه جانوران زیادی بخصوص پرندگان شده است از این رو از جانب برخی انجمن ها نظیر انجمن آمریکایی پرنده شناسی، مرکز پژوهشی پرندگان مهاجر اسمیت سونیان، بنیاد ملی روز درختکاری و اتحاد کشورهای استوایی سلسله فعالیت هایی برای تولید بوته ی قهوه ی( سایه رشد ) که به شکل طبیعی می توان از آن به طور مداوم بهره برداری کرد انجام شده است. سیستم های کشت بوته های سایه رشد قهوه ، تنوع زیستی بیشتری نسبت به سیستم های کاملأ خورشید رشد، نشان می دهد. مسئله مهم دیگر در مورد بوته ی قهوه میزان آب مصرفی آن است این در حالی است که قهوه اغلب در کشورهایی رشد می کند که با کمبود منابع آب مواجه هستند، مانند اتیوپی. با توجه به مطالعات دید، با استفاده از شیوه های کشاورزی صنعتی می توان میزان مصرف آب را به مقدار قابل توجهی کاهش داد. در حدود 140 لیتر آب برای رشد تعداد دانه هایی مصرف می شود که برای درست کردن یک فنجان قهوه مورد نیاز است و با استفاده از روش های کشاورزی پایدار، مقدار مصرف آب را می توان به طور چشمگیری کاهش داده و در عین حال ، محصول و بازدهی قابل مقایسه ای بدست آورد. برای مقایسه، با توجه به گزارش مرکز بررسی زمین شناسی ایالات متحده، میزان مصرف آب برای تولید یک عدد تخم مرغ454 لیتر ، یک وعده شیر 246 لیتر، یک وعده برنج 132 لیتر و یک شیشه شراب نیازمند 120 لیتر آب است.

روشهای کاشت و تکثیر درخت قهوه: در روش سنتی کاشت قهوه در آغاز فصل بارندگی 20 دانه قهوه در هر حفره کاشته می شود. این روش باعث از بین رفتن 50 درصد پتانسیل دانه ها شده و در نتیجه تقریبأ نیمی از این تعداد موفق به جوانه زدن نمی شوند. روش مؤثر و کارآمدتر کاشت قهوه که در برزیل مورد استفاده قرار می گیرد ، پرورش جوانه قهوه در گلخانه و انتقال و کاشت آنها در خارج از محوطه گلخانه بعد از 6 تا 12 ماه می باشد. گیاه قهوه معمولأ سه تا چهار سال پس از کاشته شدن شروع به تولید گل می نماید و از این گل ها، میوه ی گیاه قهوه نمایان می شود . اولین برداشت مفید از این گیاه، 5 سال پس از کشت امکان پذیر است. این گیلاس ها در حدود 8 ماه بعد از ظاهر شدن گل، با تغییر رنگ از سبز به قرمز یا بنفش رسیده می شوند و این زمانی است که محصول باید برداشت شود.

درخت قهوه گونه روبوستا : گونه قهوه روبوستا با نزدیک به 20 درصد مزارع زیر کشت قهوه در جهان ، بعد از عربیکا قرار دارد. درخت قهوه روبوستا ریشه های کم عمقی دارند و ارتفاع آنها بین 5 تا 10 متر است. میزان باردهی روبوستا از عربیکا بیشتر است و دانه هایی با 7/2 درصد کافئین بیشتر نسبت به دیگر گونه ها دارد. اگر چه قهوه روبوستا در مقایسه با قهوه عربیکا از حساسیت کمتری نسبت به آفت ها برخوردار است، در آب و هوای گرم تر و ارتفاعات کمتری پرورش می یابد، در جایی که قهوه عربیکا نمی تواند در آن شرایط رشد کند. درخت قهوه روبوستا اولین بار در سال 1890 در حاشیه رودخانه لومانی که شعبه ای از رودخانه کنگو است پیدا شد. حدودأ در سال 1900 از زئیر به بروکسل و سپس جاوه (اندونزی) انتقال یافت و سپس نتیجه اصلاح شده آن در موسسه پرورش قهوه جاوه به بسیاری کشورها منتقل شد. در حالی که قهوه عربیکا طرفداران بیشتری داشت آسیب پذیری آن ، جاذبه قهوه روبوستا را بیشتر کرد و مشتریانش بیشتر شد و امروزه عملأ در همه کشورهای تولید کننده قهوه یافت می شود. با این حال با توجه به سلیقه مصرف کنندگان و کیفیت عطر و طعم بهتر عربیکا گونه روبوستا سهم کمتری از مزارع جهان را نسبت به عربیکا به خود اختصاص داده است.

درخت و قهوه عربیکا : قهوه عربیکا محبوب ترین گونه قهوه است که تقریبأ 80 درصد مزارع زیر کشت قهوه جهان را شامل می شود. این گونه در اصل متعلق به مناطق مرتفع کشور یمن، جنوب غربی اتیوپی و جنوب شرق سودان است و به همین دلیل به آن عربیکا گفته می شود. دانه های این گونه دارای 5/1 درصد کافئین می باشد که نسبت به سایر گونه ها کافئین کمتری دارد. درخت های عربیکا خود ، گرده افشان هستند و حدود 7 سال طول می کشد تا میوه بدهند و ارتفاع آنها بین 9 تا 12 متر می باشد. شکوفه های آن به رنگ سفید و به قطر 10 تا 15 میلیمتر هستند. درخت قهوه عربیکا در نواحی رشد می کند که بارش 1 تا 5/1 متر در سال را بطور مساوی در طول سال داشته باشند. معمولأ درخت قهوه عربیکا را در مناطق با ارتفاع 1300 تا 2300 متر از سطح دریا کشت می کنند. بهترین دما برای رشد این گونه 20 درجه سانتیگراد است هرچند که این گونه نسبت به سرما مقاوم است اما نباید دچار یخ زدگی شود.

گیاه شناسی قهوه: درخت قهوه درختی همیشه سبز به نام کافا است. گیاه کافا از گونه گیاهان گلدار از خانواده روناسیان است که در نواحی گرمسیری رشد می کند. بلندی آن بین 3 تا 10 متر است و 3 تا 5 سال پس از کاشته شدن محصول می دهد. شکوفه های سفید رنگ و خوشبوی قهوه بسیار به گل یاس شباهت دارند. میوه های قهوه تخم مرغی شکل اند و به صورت خوشه آویزان می شوند. هر درخت قهوه حدود 2000 میوه می دهد. بین 6 تا 9 ماه زمان لازم است تا میوه قهوه از رنگ سبز به زرد و بعد قرمز یا بنفش بدل شود و کاملاً برسد. برگ های درخت قهوه به رنگ سبز تیره و براق هستند و 10 تا 15 سانتیمتر طول و 6 سانتیمتر پهنا دارند. گیاه قهوه معمولأ سه تا چهار سال پس از کاشته شدن شروع به تولید گل می نماید و از این گلها میوه ی گیاه قهوه نمایان می شود که معمولأ به عنوان گیلاس های قهوه شناخته می شوند، اولین برداشت مفید از این گیاه ، 5 سال پس از کشت امکان پذیر می باشد. این گیلاس ها در حدود 8 ماه بعد از ظاهر شدن گل داده و با تغییر رنگ از سبز به قرمز رسیده می شوند و این زمانی است که محصول باید برداشت شود. میوه قهوه معمولأ حاوی دو عدد دانه قهوه است که از یک طرف محدب و از طرف دیگر صاف می باشند و در امتداد طولی دانه یک شیار دیده می شود. هر یک از دانه ها از یک پوست نازک و سفید پوشیده شده و هر دو دانه که در یک میوه قرار دارند از یک ماده نرم گوشتی شیرینی احاطه شده اند که روی آن را نیز یک غشای نازک به رنگ قرمز تیره پوشانده است که همان غشای خارجی قرمز تیره میوه می باشد. اما 5 تا 10 درصد میوه های یک درخت فقط یک دانه در خود دارند. در بیشتر کشورهای کشت کننده قهوه ، یک فصل برداشت اصلی وجود دارد، هر چند در کشورهایی مانند کلمبیا که دو فصل گل دهی گیاه قهوه وجود دارد،یک فصل، برداشت محصول اصلی و یک فصل برداشت ثانویه. در بیشتر کشورها، محصول قهوه به وسیله دست جمع آوری می شود،روند کار پرزحمت و دشوار است، با این وجوددر جاهایی مانند برزیل، که چشم انداز مزارع تقریبأ مسطح و مزارع وسیع قهوه وجود دارد،این فرآیند مکانیزه شده است. گونه های عمده قهوه برداشت شده در جهان از دو گونه اصلی درخت قهوه به نامهای عربیکا و کانفورا می باشد. قهوه کانفورا را اغلب به نام روبوستا می شناسند، دیگر گونه های قهوه که محبوبیت کمتری دارند و مقدار کشت آنها بسیار کم است، عبارت هستند از: Mauritiana . stenophylla . excelsa . Coffe liberica . racemosa.

تاریخچه پیدایش و توسعه قهوه در کشور ایران: هر چند هیچ سند مکتوبی برای تاریخ ورود قهوه و گسترش مصرف آن در ایران وجود ندارد اما شواهدی بر حضور قهوه و مصارف داروئی آن در قرن 16 میلادی در ایران وجود دارد. به نظر می رسد رفت و آمد زائران ایرانی به حجاز و تجارت بین ایران و جزیره العرب عامل راه یافتن قهوه به ایران بوده است. قهوه خانه در ایران بایستی از زمان شاه تهماسب صفوی رایج شده باشد. اما مشهورترین آن ها در زمان نوه شاه تهماسب یعنی شاه عباس بزرگ دیده شده است. در زمان شاه عباس قهوه خانه های فراوانی در شهر سپاهان(اصفهان) به ویژه در نزدیکی چارباغ وجود داشتند و بزرگانی چون میرداماد و شیخ بهایی و دیگران بدان جا رفت و آمد می کردند. قهوه خانه ها مرکزی برای تفریح و سرگرمی و البته گفت و گوهای علمی و ادبی و فرهنگی بود. شاعران غروب ها در قهوه خانه ها جمع می شدند و شعرهای تازه ی خود را می خواندند. حتی در تذکره های دوران صفوی آمده است که بسیاری از این شاعران پیشه ورانی بودند چون آمده و شعرهای دیگران را می شنیدند و شعرهای خود را هم می خواندند. در همین قهوه خانه ها بود که پرده خوانی و شاهنامه خوانی و قصه ی (سمک عیار) و مانند آن برای مردم خوانده می شد و راهی بودند برای حفظ و گسترش فرهنگ و ادبیات. نقاشی قهوه خانه ای نیز یادگاری از همان دوران است. خود شاه عباس نیز گاه و بیگاه به طور سر زده به این قهوه خانه ها می رفت. حتی در چند مورد شاه عباس سفیران کشورهای اروپایی را برای پذیرایی به قهوه خانه ها می برد. این قهوه خانه ها مرکزهای باشکوه و زیبا و بزرگی بودند که در میان آن ها حوض و فواره و آب روان جاری بود و کارگران و استادان قهوه خانه گرم در پذیرایی مشتریان بودند. مسافران اروپایی با دیدن این گونه مرکزهای فرهنگی و اجتماعی انگیزه یافتند که رد کشورهای خود چنین جاهایی را پدید بیاورند. از جمله جهانگرد ایتالیایی(پیترو دلا واله) که در زمان شاه عباس به ایران سفر کرده است در سفر نامه ی خود به عثمانی و ایران و هند می نویسد: ( پس از آن که آب به خوبی جوش آمد به آن مقداری از گردی به نام قهوه به میزان مناسب افزوده می شود و باز می گذارند به خوبی بجوشد تا همه ی تلخی ناگوار آن برود. و اگر به خوبی آماده نشود این تلخی همچنان در آن می ماند. سپس این آب جوش را می گذارند تا اندازه ای سرد شود که بشود داغی آن را تحمل کرد و آن را در ظرف چینی کوچکی می ریزند و اندک اندک و جرعه جرعه آن را می نوشند. این آب دیگر رنگ و طعم آن گرد را به خود گرفته است و خود گرد را اینک در ظرف ته نشین شده است نمی خورید. هر که می خواهد این نوشیدنی خوشمزه تر شود می تواند همراه گرد قهوه شکر و دارچین و میخک هم در ظرف آب جوش بریزد تا مزه ی بهتری بدهد. حتی بی این مزه ها و با همان گرد قهوه ی تنها هم باز این نوشیدنی خوشمزه است و می گویند که فایده های زیادی برای تندرستی دارد به ویژه برای گوارش و نیرومند کردن معده و پیشگیری از ترش کردن که همه ی این ها چیزها ی خوبی است. تنها می گویند که اگر پس از شام قهوه خورده شود کمی خواب را از سر می برد. به همین خاطر کسانی که می خواهند شب ها مطالعه کنند آن را می نوشند. امیدوارم وقتی به شهر رم بر میگردم این را با خود بیاورم شاید تا آن موقع هنوز چیز تازه ای باشد.) هم چنین پس از وی (آدام اولئاریوس) آلمانی که در زمان پسر شاه عباس یعنی شاه صفی به اصفهان سفر کرده است در رخدادهای سال 1637م. در سفرنامه ی خود از قهوه و قهوه خانه چنین یاد می کند: قهوه خانه جایی است که در آن تنباکو مصرف می کنند و آب سیاهی را می نوشند که بدان قهوه می گویند. در جای دیگر در همین سفر نامه آن جا که درباره ی زندگی اجتماعی ایرانیان خواهم نوشت دوباره بدان خواهم پرداخت. شاعران و تاریخ دانان ایرانیان از مشتریان دائم این جاها هستند و بدین ترتیب در سرگرم کردن جمع نقش دارند.

تاریخچه پیدایش و توسعه قهوه در کشور ژاپن: قهوه در قرن 17 توسط هلندی ها به کشور ژاپن معرفی شد، اما تا سال 1858 و پایان محدودیت های تجاری، همچنان ناشناخته باقی ماند. در سال 1888 اولین قهوه خانه به سبک اروپایی در توکیو افتتاح و پس از چهار سال به کار خود پایان داد. در اوایل دهه 1930 متجاوز از 30000قهوه خانه در سر تا سر کشور دایر شدولی تعداد آنها در دوران جنگ و بلافاصله پس از جنگ تا نزدیک به صفر تقلیل یافت و فعالیت آنها با رفع موانع وارداتی به سرعت افزایش یافت. معرفی قهوه آماده و قهوه کنسرو شده و قهوه فروشی های زنجیره ای در اواخر قرن 20 به این روند رو به رشد ادامه دادند تا جایی که هم اکنون ژاپن یکی از بالاترین مصرف سرانه قهوه در جهان را به خود اختصاص داده است.

تاریخچه پیدایش و توسعه قهوه در کشور استرالیا: استرلیا در زمینه تولید قهوه و صادرات آن قدرت چندانی ندارد اما تاریخ آن به سال 1880 بر میگردد. در این زمان 500 آکر زمین میان قسمت جنوبی (ویلس جنوبی جدید) و (کوک توان) ساخته شد. امروزه تولید کنندگان قهوه عربیکا در استرلیا بسیارند. آن ها از سیستم های مکانیکی کشاورزی که در سال 1981 ابداع شد استفاده می کنند.